“Eklemedir koca konak ekleme” diye başlayantürkülere konu olan konaklar, geçmişin sessiz tanıkları olarak zamana direniyor. “Konmak” fiilinden türeyen ve gelip geçiciliği simgeleyen “konak”, yalnızca bir yapı değil, bir kültürün, bir yaşam biçiminin sembolüdür.
Ahşaptan ya da kârgirden inşa edilen, ceviz kafesli cumbaları, şehnişinli yapıları, eli böğründeli formuyla sivil mimarinin en estetik örneklerini sunan konaklar; yalnızca bir barınma alanı değil, aynı zamanda edebiyatta mekân-şahsiyet-yaşam üçgeninin de merkezinde yer almıştır. Halit Ziya’dan Ahmet Hamdi Tanpınar’a kadar birçok yazarın romanlarında konaklar, karakterlerin ruh haline ayna tutmuştur.
Bilge mimar Turgut Cansever, Osmanlı’nın ahşaba yönelişini faniliğe duyulan saygıya bağlarken, bugün hâlâ ayakta kalan İstanbul’daki üç katlı ahşap konaklar bu anlayışın yaşayan örnekleri olarak karşımızda duruyor.
Gündoğumu Gazetesi
www.gundogumu.com