Gümüşhane’de son haftalarda art arda kapanan işletmeler, yükselen yaşam maliyetleri ve özellikle gençler arasında hızla artan tüketim baskısı, şehirde dikkat çeken bir toplumsal dönüşümü gündeme taşıdı.
Çevre ve Tüketici Haklarını Koruma Derneği (TÜHAK) Genel Başkanı Eyyüp Demirel, sürecin yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyolojik bir değişimin sonucu olduğunu vurgulayarak tüketimin artık kimlik oluşturma aracına dönüştüğünü belirtti.
Demirel, modern tüketim alışkanlıklarının gençler üzerinde psikolojik baskı oluşturduğunu ifade ederek şunları söyledi:
> “Bugün insanlar ihtiyaç duydukları için değil; görünür olmak, geri kalmamak ve kabul görmek için tüketiyor. Bu durum özellikle gençlerde ciddi sosyal ve psikolojik baskı yaratıyor.”
"Aile Ekonomisi Çöküyor, Tüketim Kültürü Kazanıyor"
Demirel, ailelerin ekonomik kararlarının ihtiyaçlar yerine sosyal medya, marka algısı ve görünürlük kaygısıyla şekillendiğini belirterek:
> “Çocuk oyuncakla değil, marka ile; genç telefonla değil, modelle; aileler ise ihtiyaçla değil, görüntü ile tanımlanır hale geldi.”
Bu durumun aile içi huzursuzluğu artırdığını ve borçlanmayı tetiklediğini söyledi.
“Yerel Ekonomi Zincir Market Algısı Karşısında Erozyona Uğruyor”
Son haftalarda kapanan işletmelere de değinen Demirel, yaşanan tabloyu yalnızca maliyet artışına değil, tüketim tercihlerinde yaşanan kültürel dönüşüme bağladı:
“Yerel esnafın zorlanmasının nedeni sadece fiyat değil; tüketicinin kültürel dönüşümü. Zincir markete gitmek prestij, yerel esnaftan alışveriş yapmak ise ‘geri kalmışlık’ algısına dönüşmüş durumda.”
Dijital Alışverişte Psikolojik Risk Uyarısı
Dijital reklamların tüketim davranışını sürekli tetiklediğini belirten TÜHAK Başkanı, alışverişin birçok kişi için duygusal boşluk doldurma aracına dönüştüğünü ifade etti:
“Satın alma sonrası mutluluk en fazla üç gün sürüyor. Ardından yeniden tüketme isteği başlıyor; bu bir döngü.”
TÜHAK’tan Çözüm Çağrısı
Demirel, tüketim baskısına karşı toplumsal bir farkındalık seferberliğine ihtiyaç olduğunu belirterek şu önerileri sıraladı:
Okullarda tüketici bilinci eğitimi verilmesi
Çocuk ve gençlere yönelik reklam manipülasyonlarının sınırlandırılması
Belediyelerde tüketici farkındalık merkezleri kurulması
Dijital platformlarda fiyat şeffaflığı uygulamasının zorunlu hale getirilmesi
“Tüketici korunmadan toplum korunamaz. Bu artık yalnızca alışveriş değil; kültür ve geleceğimizin meselesidir.”
Demirel, açıklamasının sonunda vatandaşlara şu çağrıyı yaptı:
“Biz tüketen değil, hakları olan bireyleriz. Tüketici bilinci, fiyatlardan önce toplumun geleceğini korur.”