Anadolu’nun kırsal mimarisinde önemli bir yere sahip olan Kırlangıç Tavan (Karlanguç Tavan), özellikle Bayburt, Erzurum ve Erzincan gibi bölgelerde sıklıkla görülen geleneksel bir yapı unsurudur.
Tandır evlerinde yaygın olarak kullanılan bu tavan türü, kirişlerin çapraz şekilde kat kat yerleştirilmesiyle oluşturulur. Adını kırlangıç yuvasına benzer yapısından alan bu mimari, iç mekândaki havalandırmayı doğal yollarla sağlamasıyla dikkat çeker.
Doğal Baca ve Işık Kaynağı
Yer tandırından çıkan dumanın hızlıca tahliye edilmesine yardımcı olan kırlangıç tavan, yukarı doğru daralan yapısıyla doğal bir hava sirkülasyonu sağlar. Böylece içeride biriken kirli hava dışarı atılır. Ayrıca, evliğin (köy evliği) tek penceresi de burasıdır ve iç mekânın ışık almasını sağlar.
Kültürel ve Manevi Anlamı
Kırlangıç tavan, Alevi ocaklarında da kullanılır ve yedi kat semayı temsil ettiği söylenir. Anadolu’nun geleneksel yaşam kültüründe önemli bir yer tutan bu mimari yapı, sadece işlevselliğiyle değil, aynı zamanda kültürel mirasıyla da dikkat çekiyor.
Gündoğumu
www.gundogumu.com