Dr. Sabir Şahtahtı, Azerbaycan'ın AZERTAC Türkiye Büro Başkanı
AZERBAYCAN’DA KORONA SALGINI İLE MÜCADELE
Aliyev, salgınla mücadele için kurulan fona yıllık maaşını bağışladı. Gelenekler ve değerler, herhangi bir krize karşı ulusal mücadelenin temelidir.
*
Hızla yayılan yeni tip korona virüs enfeksiyonu (COVID-19) dünyanın her yerinde etkisini gösterdi. Bu tür salgınlarda devletlerin ana amacı, hem insanlarının sağlığını korumak hem de ortaya çıkan sosyo-ekonomik felaketlerle mücadele etmektir. Korona virüse karşı savunmada hijyen kuralları ve temizlik kampanyaları önemli olmasına rağmen, virüs hızla yayılıyor, yeni enfeksiyonlar ve kayıplar artmaya devam ediyor. Azerbaycan'da kabul edilen tedbirler temelinde konuyla ilgili düşüncelerimizi ve görüşlerimizi sürdürmek üzere 22 Mart'ta dünyadaki durumu yansıtan istatistiklere bir göz atalım.
*
22 Mart tarihine göre Azerbaycan’da da can almaya başlayan korona virüs 60'dan fazla ülkede kendini göstermiştir. 308 bin 500 kişi virusla enfekte oldu, 13 bin 69 kişi öldü, 95 bin 829 kişi iyileşti. Virüse yakalanma ve ölüm arttıkça, enfeksiyonun coğrafyası genişledi. Ölenlerin çoğu kronik hastalığı olan yaşlı insanlardı.
*
Sunduğumuz rakamların ardından Azerbaycan'da alınan önlemler hakkında bilgi vereceğiz. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), korona virüs enfeksiyonunu yayılması yönüyle pandemi olarak değerlendirdi. Bu dünya çapında bir krize neden oldu. Azerbaycan yaşamış olduğu pek çok kriz ve acılar açısından bu krizle mücadelede de geleneksel tecrübesini ortaya koydu.
*
Eski SSCB'nin dağılması yıllarında Ermenilerin, Azerbaycan’ın bir bölgesi olan Dağlık Karabağ’a saldırması ve yaptığı katliamlar sonucu 1988 yılında yaklaşık 340 bin Azerbaycanlı, doğup büyüdüğü Ermenistan’daki yurdundan vahşice sürüldü. 20 Ocak trajedisi, Hocalı Soykırımı ve nihayet Yukarı Karabağ ve etraf illerden bir milyondan fazla yurttaşımızın topraklarından sürülmesi, ülkemiz ve halkımız için büyük bir travma ve ağır bir sınav olmuştur. Bunlar yakın tarihte yaşadığımız trajediler ve acılardı. Bu olayların her birinin arkasında düşmanca davranışlar vardı. Amaç, ülkede kargaşa yaratmak ve Azerbaycan devletini yıkmaktı. Ancak halkımız bu zor deneylerden cesurca çıktı.
*
Koron virüs enfeksiyonu, yukarıda belirtilen olaylara kıyasla yenilmesi zor olmayan bir süreçtir. Burada iki önemli faktör vardır: Birincisi nüfusun kitlesel olarak enfeksiyonlardan korunması, diğeri sosyo-ekonomik yapının korunmasıdır. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Nevruz Bayramı kutlanma konuşmasında önemli bir konuya değinmiştir. “Eski neslin temsilcilerine Azerbaycan toplumunda her zaman büyük saygı gösterilir. Eski nesil toplumumuzun temel direğini oluşturur. Her konuda olduğu gibi milletimizin gün görmüş tecrübeli insanları korona salgınında da kıymetli telkinleri ve mücadele için önerileri onların değerini bir kez daha ortaya koymuştur.”
*
Bilindiği gibi, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının 19 Mart 2020 tarihli “Halk sağlığının korunması ve Azerbaycan Cumhuriyeti'nde korona virüs enfeksiyonuyla mücadelenin güçlendirilmesi” kararnamesi uyarınca korona salgınıyla mücade için bir fon kurdu. Bu fona yıllık maaşını bağışladı. Çok geçmeden büyük şirketler ve ülkenin seçkin insanları derhal bu kampanyaya katıldılar. Azerbaycan halkı ortak soruna karşı birlik ve beraberlik ruhu ile örgütlendi. Böylece hem krizin üstesinden gelinecek, hem de eski nesil veya ileri yaşlılar koruma altına alınacaktır.
*
Azerbaycan, bu enfeksiyonun yayılmasına karşı örnek bir mücadele vermekte ve devlet, vatandaşın sağlığı için her çeşit önlemi almaktadır. Organize Charter uçuşları ile vatandaşlarımız yurt dışından düzenli bir şekilde ve süratle tahliye edilmiş ve karantinaya alınmıştır. Şüpheli olanlar derhal tedavi edilmiştir.
*
Sonuç olarak, Türkiye’den konuyla ilgili tanınmış bilim adamlarının yorumuna yer vermek istiyorum. Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı Başkanı ve Anadolu Aydınlar Ocağı Genel Başkanı Prof. Dr. İbrahim Öztek, durumu şu şekilde yorumladı: "Azerbaycan, yeni bir tür korona virüs enfeksiyonunun (COVID-19) yayılmasına karşı mücadelede geniş yeteneklere sahiptir. Son yıllarda sağlık hizmetleri alanında yapılan reformlar, uygulama alanına sokulan son sistem modern cihazlar, gelişmiş alet ve donanımlar, laboratuvarlarda yer alan çok amaçlı modern test makineleri her çeşit salgın ve hastalıkla mücadele edecek güçtedir. Azerbaycan Üniversite, devlet ve özel hastaneleri, sağlık merkezleri ve klinikler bilgili tıbbi kadrolarların bu salgını en az zararla aşacağına eminim. Bu tıb merkezleri yanı sıra Azerbaycan halkının ve özellikle eski nesil tecrübeli aydın kişilerin önderliğinde birlik içinde salgın sona erdirilecektir.
*
Devletin mücadelesi, halkın bireysel mücadelesi ile kolaylaşacaktır. Her şeyden evvel Dünya Sağlık Teşkilatının da tavsiyeleri eşliğinde hijyen kurallarına riayet edilmeli ve günlük hayatta daha temiz olmalıdır. Uluslararası bir tehditle karşı karşıya olduğumuz bilinci ile hareket edilmelidir. Eller sabunlu su ile yıkanmalı, temizlik kurallarına ziyadesi ile uyulmalı, ortam gereğince dezenfekte edilmeli, insan teması en aza indirilmeli, yemekler evde yenmeli, lokanta, kafe, pastane, alış veriş merkezleri ile sinema tiyatro gibi eğlence alanları sınırlandırılmalı Herkes ulusal ve ahlaki sorumluluğunu iyi bilmelidir.
*
Sayın Başkan İlham Aliyev’in viral salgınla mücadele için oluşturduğu fon ve bu fona yıllık maaşı ile katkıda bulunması son derece asil bir davranıştır. Biz de Anadolu Aydınlar Ocağı olarak bu örnek davranış karşısında yönetimizce 1000 lira ile katkıda bulunmakla onur duyuyoruz. Bu konuda Türkiye’de aynı amaçla oluşturulacak fona katkıya hazırız.
*
Görüşlerine baş vurduğumuz bir diğer uzman Tıp Bilimleri Doktoru Profesör Adil Allahverdiyev oldu: Eylemlerin topluluğumuzun sağlığı için önemli olduğunu belirten profesör, her vatandaşın sorumlu davranışının sadece ailesinin ve yakınlarının sağlığı için değil, aynı zamanda tüm halkın sağlığı için de önemli olduğunu vurguladı.
*
Azerbaycan Cumhurbaşkanı'nın bu korona virüs enfeksiyonu ile mücadele önlemlerine katılan sağlık çalışanlarının sosyal yönden korunması ve güçlendirilmesine ilişkin talimatı, halk tarafından büyük bir memnuniyetle karşılandı. Son olarak, tüm dünya korona virüs salgını ile mücadelede üç önemli durum üzerinde durmaktadır. Bunlar virusun hastalık etkisinin azalması, aşısının bulunması ve etkin tedavi için ilacının belirlenmesidir.
*
Azerbaycan, devlet millet el ele bu krizin atlatılması konusunda bilinçli ve hazırdır.
